လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုနဲ့ အစ္စရေးကိုနိုင်ငံတကာတရားရေးခုံရုံး(ICJ) မှာစွဲချက်တင်ထားတဲ့ တောင်အာဖရိကအမှုမှာ ပူးပေါင်းပါဝင်သွားဖို့ ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ကျူဘားက တရားဝင်ကြေငြာလိုက်တယ်လို့ တရားရုံးက ယမန်နေ့က ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။
၁၃နှစ်ကြာမြင့်ခဲ့တဲ့ ပဋိပက္ခတွေအပြီး လူဦးရေ၇၀%နီးပါး အရေးပေါ်ထောက်ပံ့ရေးအကူအညီတွေလိုအပ်နေတဲ့ ဆီးရီးယားမှာ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးအခြေအနေတွေ ပံ့ပိုးကူညီဖို့ ကနေဒါက အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁.၉ သန်း ထောက်ပံ့ပေးသွားမယ်လို့ တနင်္လာနေ့က ကတိပြုခဲ့ကြောင်း Anadolu Agency သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာစစ်အစိုးရအဆက်ဆက်က ဖိနှိပ်အုပ်ချုပ်မှု၊ ကိုယ်ကျိုးရှာမှုတွေကို အာရုံလွှဲနိုင်အောင် နိုင်ငံသားအချင်းချင်း လူမျိုးရေးဘာသာရေး မညီမျှမှုတွေ၊ ဖိနှိပ်မှု၊ မုန်းတီးမှု ပဋိပက္ခတွေနဲ့ ပြည်တွင်းစစ်တွေကို ဖန်တီးခဲ့တဲ့အခါမှာ အဓိကဓါးစာခံအဖြစ် ရိုဟင်ဂျာတွေကို အပြင်းထန်ဆုံး ဖိနှိပ်ခဲ့၊ အကြမ်းဖက်ခဲ့၊ အကြိမ်ကြိမ် မောင်းထုတ်ခဲ့တာလည်း ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာခဲ့ပါပြီ။ ပြည်မက မွတ်စလင်တွေလည်း ခွဲခြားဖိနှိပ်မှုမျိုးစုံအောက်မှာ ကနေ့တိုင် နှစ်ခြောက်ဆယ်ကျော် ခံစားနေရဆဲဖြစ်တယ်။
အိမ်ဖြူတော်ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Karoline Leavitt ကပြောတာကတော့ သမ္မတ ထရမ့်ဟာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က စပြီး မက္ကဆီကိုနဲ့ ကနေဒါကနေ က တင်သွင်းတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေအပေါ် ၂၅% အကောက်ခွန်နဲ့ တရုတ်ကနေ တင်သွင်းတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေအပေါ် ၁၀% အကောက်ခွန် တင်းကျပ်သွားမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
သူငယ်တန်းမှာ ကကြီးခခွေးသင်ပြီး စာဖတ်တတ်တဲ့ ပထမတန်းရောက်တာနဲ့၊ မျက်စေ့ရှေ့ရောက်တာမှန်သမျှ စာလုံးပေါင်းပြီး ဖတ်နေခဲ့တယ်။ ခလေးသဘာဝအတိုင်း အကြိုက်ဆုံးက ကာတွန်းတွေဖြစ်တယ်။ ကာတွန်းကိုတော့ အခုလည်း ကြိုက်နေတုန်းပါ။
မြောက်ဦးထီးနန်းကို အသက်စွန့်ပြီး ပြန်တင်ပေးတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဆင်ဒီခန်နဲ့ မွတ်စလင်စစ်သားတွေကို ကျေးဇူးတင်တဲ့အနေနဲ့ မြောက်ဦးမင်းဆက် တည်ထောင်သူ ရခိုင်ဘုရင် မင်းစောမွန်က သူ့နန်းတော် မဆောက်ခင် နန်းတော်ဆောက်မယ့် အုတ်များဖြင့် ဆင်ဒီခန်ဗလီကြီးကို သက္ကရာဇ် ၁၄၀၄လောက်က မြောက်ဦးမှာ တည်ဆောက်ပေးခဲ့တာဖြစ်တယ်။ ပုံ(၁) ဒီဗလီကြီးကို သမိုင်းဖျောက်ဖို့ အပြီးအပြတ် အမှုံ့ချေ ဖျက်ဆီးပစ်ခဲ့သူကတော့ ပုဂံကိုလည်း ဖျက်ဆီးခဲ့သူက ဗိုလ်ခင်ညွန့်ဖြစ်တယ်။
ဟိဂ်ျ (AP) — နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်တရားရုံး၏ အစိုးရရှေ့နေချုပ်သည် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ရိုဟင်ဂျာ မူဆလင် လူနည်းစုများအပေါ် ကျူးလွန်သော ရာဇဝတ်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာစစ်အစိုးရ အကြီးအကဲအား ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ရန် တရားသူကြီးများအား ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် တောင်းဆိုခဲ့သည်။
ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသမှာ အစ္စရေးရဲ့ စစ်ပွဲကြောင့် ပါလက်စတိုင်း နှစ်သန်းကျော်ရဲ့ အသက်အိုးအိမ်စည်းစိမ်များ ဆိုးရွားစွာ ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။အစ္စရေးနဲ့ဟားမက်စ်ကြား ၁၅လကြာစစ်ပွဲရပ်ဆိုင်းဖို့နဲ့ အကျဉ်းသားတွေနဲ့ဓားစာခံတွေလဲလှယ်ဖို့ သဘောတူညီချက်ရရှိပြီလို့ ကြားဝင်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းပေးနေတဲ့ ကာတာက ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။ အစ္စရေးစစ်တပ်ကတော့ ဂါဇာတစ်ဝန်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ဂါဇာကို အမေရိကန်ထိန်းချုပ်ပြီး “အရှေ့အလယ်ပိုင်း၏ ကမ်းခြေအပန်းဖြေစခန်း” အဖြစ် ပြောင်းလဲရန် စိတ်ကူးထုတ်ခဲ့သည်။ ဤအစီအစဉ်သည် ဂါဇာမှ ပါလက်စတိုင်းလူဦးရေ ၂.၂ သန်းကို ဖယ်ရှားရန် လိုအပ်ပြီး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေနှင့် လူ့အခွင့်ရေးစံနှုန်းများကို ခြိမ်းခြောက်နေသည်။ ဤစိတ်ကူးသည် မည်သို့ပေါ်ပေါက်လာပြီး အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မလဲ။
ဂျော်ဒန်ဘုရင် ကင်းအဗ်ဒူလာက အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ တွေ့ ဆုံပွဲမှာ ဂါဇာကလေးငယ် ၂၀၀၀ ကို ဂျော်ဒန်နိုင်ငံက လက်ခံသွားမယ်လို့ ပြောလိုက်ပါတယ်။ ဒီသတင်းက ဂါဇာကမ်းခြေမှာ ဖြစ်နေတဲ့ ပဋိပက္ခတွေကြောင့် ထိခိုက်နေတဲ့ ကလေးတွေအတွက် ကူညီဖို့ ဂျော်ဒန်ဘုရင်က ဆုံးဖြတ်လိုက်တာပါ။